Yağış
Yağış, yağmur və ya yağıntı – buludlardan yer səthinə diametri 0,5 mm-dən çox olan su damlası şəklində düşən atmosfer yağıntısı. Kiçik diametrli (0,05 mm-ə qədər) damlalar çiskin adlanır. Tipik yağış damlalarının diametri 1–2 mm, ən irisi 6–7 mm olur. İntensivliyi adətən 1–3 mm/dəqiqə və daha çox olan yağış leysan adlanır.
Yağışın intensivliyi fərqli ola bilər, yüngül çiskinlərdən güclü leysanlara qədər. Yağışdan sonra ortaya çıxan xoş torpaq qoxusuna petrikor deyilir. Yağış çirkləri və allergenləri yuyaraq havanı təmizləyir. Bir çox Yerli amerikan qəbilələri quraqlıq zamanı yağış ruhlarını çağırmaq məqsədilə ənənəvi rituallar keçirirlər. Dünyanın ən yağışlı yeri Hindistanda ildə orta hesabla 467,4 düym yağış alan Mavsinram (Mawsynram) kəndidir. Ən quraq yer isə Çilidəki Atakama səhrasıdır, burada bəzi ərazilərə yüz illərdir yağıntı düşmür.
Rupertin damlası
Şahzadə Rupert damlası (Bataviyanın şərəfinə — Hollandiyanın köhnə adı), həmçinin Bolonya şüşələri, Batavi göz yaşları (ing. Prince Rupert's drops) — son dərəcə yüksək daxili mexaniki gərginliyə malik temperli şüşənin dondurulmuş damcıları
Temperatur aşağı düşdükdə, ərimiş şüşə kristallaşmır, əksinə şüşəli bir vəziyyətə çevrilir, yəni sərtləşən şüşənin atomları kristalda olduğu kimi "düzgün" yerlərini tutmağa vaxt tapmırlar, lakin bir quruluş meydana gətirirlər. mayenin quruluşuna bənzəyir. Qeyd etmək vacibdir ki, bu vəziyyətdə şüşənin xüsusiyyətləri, xüsusən də həcm ərimənin soyuma sürətindən əhəmiyyətli dərəcədə asılıdır.
400-600 °C temperaturda ərimiş şüşə damcısı suya düşəndə onun xarici təbəqəsi o qədər tez soyuyur ki, şüşənin strukturunun özünü yenidən təşkil etməyə vaxtı olmur və həcmdə müvafiq dəyişiklik (azalma) az olur. . Digər tərəfdən, damlanın nüvəsi yavaş-yavaş soyuyur və buna görə də özək şüşəsinin strukturu xarici təbəqədəki şüşə ilə müqayisədə çox daha böyük dərəcədə dəyişir. Bununla belə, nüvənin həcmi struktur dəyişikliyinə görə dəyişə bilməz, çünki həcmdə belə bir dəyişikliyin qarşısını xarici təbəqə alır. Nəticədə, nüvə uzanır və xarici təbəqə sıxılır. Başqa sözlə desək, soyudulmuş damcının daxili hissəsində mexaniki dartılma gərginlikləri, xarici hissədə isə sıxıcı gərginliklər təsir göstərir. Sıxılmış qabıq çox güclüdür (məsələn, aerozol qutularının və ya beton metro tunellərinin dibləri eyni şəkildə qurulur), lakin qabıq məhv edilərsə, bütün gərginlik çıxarılır və damcı partlayır.
Şahzadə Rupert damlası
Şahzadə Rupert damlası (Bataviyanın şərəfinə — Hollandiyanın köhnə adı), həmçinin Bolonya şüşələri, Batavi göz yaşları (ing. Prince Rupert's drops) — son dərəcə yüksək daxili mexaniki gərginliyə malik temperli şüşənin dondurulmuş damcıları
Temperatur aşağı düşdükdə, ərimiş şüşə kristallaşmır, əksinə şüşəli bir vəziyyətə çevrilir, yəni sərtləşən şüşənin atomları kristalda olduğu kimi "düzgün" yerlərini tutmağa vaxt tapmırlar, lakin bir quruluş meydana gətirirlər. mayenin quruluşuna bənzəyir. Qeyd etmək vacibdir ki, bu vəziyyətdə şüşənin xüsusiyyətləri, xüsusən də həcm ərimənin soyuma sürətindən əhəmiyyətli dərəcədə asılıdır.
400-600 °C temperaturda ərimiş şüşə damcısı suya düşəndə onun xarici təbəqəsi o qədər tez soyuyur ki, şüşənin strukturunun özünü yenidən təşkil etməyə vaxtı olmur və həcmdə müvafiq dəyişiklik (azalma) az olur. . Digər tərəfdən, damlanın nüvəsi yavaş-yavaş soyuyur və buna görə də özək şüşəsinin strukturu xarici təbəqədəki şüşə ilə müqayisədə çox daha böyük dərəcədə dəyişir. Bununla belə, nüvənin həcmi struktur dəyişikliyinə görə dəyişə bilməz, çünki həcmdə belə bir dəyişikliyin qarşısını xarici təbəqə alır. Nəticədə, nüvə uzanır və xarici təbəqə sıxılır. Başqa sözlə desək, soyudulmuş damcının daxili hissəsində mexaniki dartılma gərginlikləri, xarici hissədə isə sıxıcı gərginliklər təsir göstərir. Sıxılmış qabıq çox güclüdür (məsələn, aerozol qutularının və ya beton metro tunellərinin dibləri eyni şəkildə qurulur), lakin qabıq məhv edilərsə, bütün gərginlik çıxarılır və damcı partlayır.
Yağış qurdu
Yağış qurdu— Həlqəvi qurdlar tipinin azqıllı hələvi qurdlar sinifinə aiddir.
Yağış qurdu 15–30 sm uzunluqda olub, bədəni qurdvari formadadır. Rəngləri müxtəlifdir. Təbiətdə qonur-boz, qəhvəyi , qirmızımtıl rəngdə olurlar. Bel tərəfi nisbətən qabarıq, qarın hissəsi isə yastılaşmış formadadır. Bədəni həlqələrdən ibarət olub buğumluluq əmələ gətirmişdir. Buğumların sayı 140–180 olub, bütün bədən boyu yerləşmişdir. Buğumlar demək olar ki, hormonom olub, aydın şəkildə nəzərə çarpır.
Yağış qurdunun bədəni xaricdən kitikula ilə örtülmüşdür. Kitikula nazik olub, onun alt hissəsində birqatlı silindrşəkilli epiteli yerləşmişdir.
Amazon yağış meşələri
Amazon yağış meşələri — nəm tropik həmişəyaşıl geniş yarpaqlı meşələrin geniş bir bölgəsi — demək olar ki, Amazon hövzəsini əhatə edən geniş, düz, düzənlikdə yerləşən dünyanın ən böyük tropik meşəsi. Meşənin özü 5.5 milyon kvadrat kilometr ərazini tutur — planetdəki qalan tropik meşələrin ümumi sahəsinin yarısı. Doqquz ştatın ərazisini əhatə edir: (Braziliya, Peru, Kolumbiya, Venesuela, Ekvador, Boliviya, Qayana, Surinam, Fransa Qvianası).Amazon meşələrində meşələrin qırılmasının əsas mənbələri insanların məskunlaşması və torpaqların genişləndirilməsidir. 2018-ci ilə qədər Amazon tropik meşələrinin təxminən 17%-i artıq məhv edilib. Alimlər göstərir ki, məhv edilmiş ərazi 20-25%-ə çatdıqda şərq, cənub və mərkəzi Amazon meşələrinin qeyri-meşə ekosistemlərinə və deqradasiyaya uğramış savannalara çevrilməsi üçün kritik həddə çatacaq.
1991-2000-ci illər arasında Amazonda itirilmiş ümumi meşə sahəsi 415.000 km²-dən 587.000 km²-ə qədər artdı və itirilmiş meşənin çox hissəsi mal-qara üçün otlaq sahəsinə (rançoya) çevrildi. Amazonda əvvəllər meşə ilə örtülmüş torpaqların 70 faizi və 1970-ci ildən bəri meşələri qırılmış ərazilərin 91 faizi heyvandarlıq otlaqları üçün istifadə edilmişdir.
Ətraf mühit müdafiəçiləri Braziliya prezidenti Jair Bolsonaro-nu qeyri-qanuni ağac kəsənləri, mədənçiləri və torpaq möhtəkirlərini regionun iqtisadi inkişafı naminə meşələri təmizləməyə təşviq etməkdə məsuliyyət daşıyırlar. Bolsonaro, digər tərəfdən, bölgəni yoxsulluqdan çıxarmaq üçün qorunan ehtiyatlarda mədənçilik və əkinçiliyin təşviq edilməsini müdafiə edir.
Cənubi Amerikanın tropik meşələri (Selva) ən böyük biomüxtəlifliyə malikdir.
Azərbaycan yağış ayinləri
Azərbaycan yağış ayinləri — yağış yağdırmaq və ya yağışı dayandırmaq üçün istifadə olunur.
Azərbaycan inanclarında yeddi daşı ortasından dəlib və ipə düzüb ananın ilk qızına verərlər. Qız onu suya atıb ipin ucunu ağaca bağlayır. Digər bir üsulda əfsunlanmış su göyə atılar və aşağıdakılar deyilər:
Yada və ya ada daşından istifadə edilərək də yağış yağdırıla bilər. Yada Yağış yağdıran tanrıdır. Öz adı ilə adlandırılan səma daşını yerə endirmiş və ya onu yerdə himayə etmişdir.
Gənclər bir çömçəni götürərək ev-ev dolaşıb su toplayar və suyu bir ağacın altında tökərlər. Çömçəni də həmin ağacdan asarlar. Su yığanda bunu deyərlər:
Hekayələrdən birinə görə, Çömçəxatun quraqlıq zamanı bir təpənin başına çıxaraq Allahdan yağış istəyir. Allah yağış yağdırdıqdan sonra təpəni tərk etməyərək çox islanır və yamyaşıl bir ağaca çevrilir.
Bayramda Yağış (1985)
Bayramda yağış qısametrajlı bədii filmi rejissor Cəmil Quliyev tərəfindən 1985-ci ildə ekranlaşdırılmışdır. "Debüt" Studiyasında istehsal edilmişdir. Kinolent "kiçik" adamın həyatından, onun tənhalığından, cəmiyyətdən uzaq düşməsindən bəhs edir. Əsas rolları Arif Qasımov, Həmidə Ömərova və Tələt Rəhmanov ifa edirlər.
== Məzmun ==
Kinolent "kiçik" adamın (Arif Qasımov) həyatından, onun tənhalığından, cəmiyyətdən uzaq düşməsindən bəhs edir.
== Film haqqında ==
Film yazıçı Natiq Rəsulzadənin eyniadlı povesti əsasında ekranlaşdırılmışdır.
Film quruluşçu rejissor Cəmil Quliyevin diplom işidir.
Yağış (teleserial, 2018)
Jannik Tai Mosholt, Esben Toft Jacobsen və Christian Potalivo tərəfindən yaradılmış Danimarka post-apokaliptik dramıdır. 4 may 2018-ci ildə Netflix-də premyerası oldu. Serialda Lars Simonsen, Bertil De Lorenhmad, Evin Əhməd və Yohannes Bah Kuhnke tərəfindən təkrarlanan rollarla Alba August, Lucas Lynggaard Tønnesen, Mikkel Følsgaard, Lukas Løkken, Jessica Dinnage, Sonny Lindberg və Angela Bundalovic çəkilir. Son ikisi ikinci mövsümdə əsas personajlara çevrilir. İki danimarkalı qardaş Simone və Rasmus bunkerdə gizlənərkən yağışın daşıdığı virus Skandinaviyada demək olar ki, bütün insanları məhv etməyə başlayır.
Yağış Damcısı usta
Yağış Damcısı usta — Avstraliya, Yeni Zelandiya və Sinqapur kompaniyalarnan yaradılmış və ilk dəfə Avstraliyanın Seven Network televiziya kanalında 15 mart 2008-ci ildən 14 fevral 2009-cu ilə qədər yayımlanmış cizgi televiziya proqramıdır. Ümumilikdə 24 dəqiqəlik 26 seriya buraxılıb.
Serial beş elementdən ikisinin, Yun usta ilə Çitaido qədim döyüş sənətini öyrənən Yağış Damcısının (su) və Şao Yenin (ağac) təcəssümü ilə başlayır. Lakin Tazonleg dövlətinin hökmdarı general Bu, Flamo, od elmenti, könüllü olaraq ona qoşulduqdan sonra digər dörd elementi zəbt etmək arzusunu reallaşdırmaq üçün Yunu əsir alaraq dünya nizamını pozur. General Bu bunu elementlərin birləşməsinə və onu məğlub etməsinə mane olmaq üçün edir. Usta Yağış Damcısı və Şao Yen tezliklə iki digər elementlə birləşir: Cin Hou, metal elementi (antropomorfik qızıl meymun) və Niva, torpaq elementi (gildən hazırlanmış görünən insanabənzər qız). Onlar birlikdə Usta Yunu xilas etməyə və qızıl əjdahanın məğlub olduğu yerə gedib gücünü bərpa etməyə çalışırlar.
Coş Anderson Yağış Damcısı usta rolunda
Ceyn U'Brayen Cin Hou, Qırmızı oğlan və digər müxtəlif personajlar kimi rolunda
Reyçel King Niva rolunda
Sara Obri Şao Yen rolunda
Coş Kvon Tart Flamo rolunda
Devid Frensis Grab rolunda
Brayan Migan General Bu rolunda
Cizgi serialı Big Communications, Flux Animation Studio, Flying Bark Productions, Media Development Authority və Southern Star Entertainment tərəfindən hazırlanıb. Həmçinin şəxsən Brent Çembers, Vinsent Lim, Ceff Uotson və Yasmin MakKonvill. Rejissorlar: Syusan Oliver, Stiv Kuper və Kevin Uotton.
Bayramda yağış (film, 1985)
Bayramda yağış qısametrajlı bədii filmi rejissor Cəmil Quliyev tərəfindən 1985-ci ildə ekranlaşdırılmışdır. "Debüt" Studiyasında istehsal edilmişdir. Kinolent "kiçik" adamın həyatından, onun tənhalığından, cəmiyyətdən uzaq düşməsindən bəhs edir. Əsas rolları Arif Qasımov, Həmidə Ömərova və Tələt Rəhmanov ifa edirlər.
== Məzmun ==
Kinolent "kiçik" adamın (Arif Qasımov) həyatından, onun tənhalığından, cəmiyyətdən uzaq düşməsindən bəhs edir.
== Film haqqında ==
Film yazıçı Natiq Rəsulzadənin eyniadlı povesti əsasında ekranlaşdırılmışdır.
Film quruluşçu rejissor Cəmil Quliyevin diplom işidir.
Uzaqdan gələn yağış (roman)
Uzaqdan gələn yağış — Varisin romanı.
Yazıçı Varisin "Uzaqdan gələn yağış" romanı müxtəlif dövrlərdə yaşamış gənclərin nakam məhəbbətindən bəhs edir.
İmkanlı bir ailənin gözünün ağı-qarası olan 11-ci sinif şagirdi Ayla təsadüfən metroda unudulmuş bir şeir dəftəri tapır. Şeirlər o qədər xoşuna gəlir ki, gedib onların müəllifi ilə - kənddən Bakıya güzəran qurmağa gəlmiş İsmayıl adlı, şair təbiətli kasıb gənclə tanış olur. Amma bu adi tanışlıq çılğın bir sevgi macərasına çevrilir, sonradan onların üzləşdiyi müsibət isə hər kəsi sarsıdır.
Ən sevimli şagirdi olan Aylanın başına gələnlər Rəhilə xanımı daha çox dəhşətə gətirir. O, Ayla ilə İsmayılın taleyində bütün sevən gənclərin taleyinə təhlükə duyur. Rəhilə xanım zahirən xoşbəxt qadındır. Gözəl ailəsi, uşaqları, yaxşı işi var, çalışdığı məktəbdə hamı tərəfindən sevilir. Amma bu qadının heç kimlə bölüşmədiyi, içində ağır yük kimi gəzdirdiyi bir dərdi var - o, uğursuz ilk məhəbbətini hələ də unuda bilmir.
Yağış adamı (film, 1988)
"Yağış adam" — rejissor Barri Levinsonun filmi. 1989-cu ildə 4 kateqoriya üzrə Oskar, "Qızıl qlobus" və Berlin kinofestivalının "Qızıl ayı" mükafatlarına layiq görülmüşdür. Baş rollarda Tom Kruz ve Dastin Hoffman iştirak edir. Film savantizmdən əziyyət çəkən Reymond və onun qardaşı Çarlz Bebbit haqdadır. Filmin distribütoru "United Artists" kompaniyasıdır.
Yağış adam (film, 1988)
"Yağış adam" — rejissor Barri Levinsonun filmi. 1989-cu ildə 4 kateqoriya üzrə Oskar, "Qızıl qlobus" və Berlin kinofestivalının "Qızıl ayı" mükafatlarına layiq görülmüşdür. Baş rollarda Tom Kruz ve Dastin Hoffman iştirak edir. Film savantizmdən əziyyət çəkən Reymond və onun qardaşı Çarlz Bebbit haqdadır. Filmin distribütoru "United Artists" kompaniyasıdır.
